แมงกระพรุนไฟ หนึ่งในสัตว์ทะเลมีพิษที่ใครก็ไม่อยากเจอ เพราะหากพลาดไปโดนหนวดของมันจนถูกพิษเข้าคงไม่ใช่เรื่องที่ดีแน่ เพราะในบางคนอาจแพ้พิษของแมงกระพรุนไฟอย่างรุนแรง ดังนั้น หากต้องออกทริปเที่ยวทะเลอาจจะต้องรู้ทันถึงอันตรายของพิษแมงกระพรุนไฟและวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นเอาไว้ เพื่อจะได้แก้ไขสถานการณ์ได้ทันเมื่อถูกพิษของมันได้
แมงกระพรุนไฟอันตรายอย่างไร
โอกาสที่คุณจะพบแมงกระพรุนไฟขณะที่ไปเล่นน้ำทะเลนั้น ส่วนใหญ่มักเป็นช่วงฤดูร้อน และฤดูฝนโดยเฉพาะในช่วงที่หลังฝนตกใหม่ ๆ แมงกะพรุนมักขึ้นมาบนผิวน้ำ อยู่ตามชายหาดเพื่อหาเหยื่อเป็นอาหารเช่น กุ้ง หอย แพลงก์ตอน ปู ปลา เป็นต้น ซึ่งเป็นเรื่องปกติของประเทศไทยที่เป็นประเทศเขตร้อน มักจะพบเจอตามริมทะเล แนวชายหาดตอนน้ำทะเลลดลง ซึ่งแมงกะพรุนมีหลายชนิด ทั้งที่มีพิษและไม่มีพิษ แต่ชนิดที่อันตรายและมีพิษอย่างแมงกะพรุนไฟนั้นอาจทำให้ถึงขั้นเสียชีวิตได้หากโดยพิษหนักเข้า หรือไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
ลักษณะของแมงกระพรุนไฟ
ลักษณะของแมงกระพรุนไฟสังเกตได้จากสีสันที่โดดเด่น สีสด ค่อนข้างออกแดงอมส้ม ซึ่งต่างจากแมงกระพรุนหนังที่มีความโปร่งใสไร้สี สามารถนำมารับประทานได้เพราะไม่มีพิษ โดย หนวดของแมงกะพรุนไฟอาจยาวได้ถึง 3 เมตร เปรียบเสมือนเข็มอาบยาเพื่อไว้ทิ่มแทงจับกินเหยื่อของมัน ซึ่งตรงหนวดนี้เองที่เป็นจุดอันตรายแฝงไว้ด้วยพิษของมันที่เป็นลักษณะถุงเล็กๆ ที่ไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่าอยู่จำนวนมาก หากใครที่เล่นน้ำทะเลอยู่แล้วโดนพิษที่ลอยมากับกระแสน้ำก็อาจทำให้โดนพิษเข้าได้เช่นกัน
อการเมื่อถูกพิษแมงกระพรุนไฟ
เมื่อผิวหนังสัมผัสพิษของมันจะทำให้รู้สึกปวดแสบปวดร้อนในทันที มีผื่นขึ้น มีรอยบวมแดงเกิดขึ้นตามผิวหนัง มีอาการคันตามรอยต่างๆ จนแผลนูนขึ้นได้ รวมถึงอาจทำให้ผิวไหม้เกรียมคล้ายกับแผลที่โดนน้ำร้อนลวก บางรายอาจมีรอยแดงเป็นเส้นยาวๆ หรือสีดำคล้ำ นอกจากนี้ คนที่โดนพิษของแมงกะพรุนไฟหนักอาจส่งผลรุนแรงต่อหลายระบบในร่างกาย เช่น รู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน ปวดหัว กล้ามเนื้ออ่อนล้า แข็งเกร็ง แน่นหน้าอกและหมดสติได้
วิธีป้องกันพิษของแมงกระพรุนไฟ
เนื่องจากอันตรายของพิษแมงกระพรุนไฟจะเกิดขึ้นได้เมื่อสัมผัสกับผิวหนัง ดังนั้นการป้องกันที่ดีที่สุดคือการสวมใส่เสื้อผ้าให้มิดชิด โดยเมื่อลงเล่นน้ำทะเลควรสวมเสื้อแขนยาวและกางเกงขายาว หากสังเกตเห็นแมงกะพรุนใกล้ๆ ไม่ว่าจะเป็นชนิดไหนก็ตามควรอยู่ให้ห่างจากบริเวณนั้นทันที
เมื่อถูกพิษแมงกระพรุนไฟควรทำอย่างไร?
การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อถูกพิษ สามารถปฏิบัติตามขั้นตอนได้ ดังนี้
- เมื่อรู้ว่าถูกพิษแมงกระพรุนไฟ ควรรีบขึ้นจากน้ำทะเลโดยเร็วหรือย้ายไปอยู่ในบริเวณที่ปลอดภัย
- ล้างพิษตรงบริเวณที่รู้สึกแสบร้อนหรือมีรอยแดงด้วยน้ำส้มสายชูหรือน้ำทะเล โดยเทราดบริเวณที่ถูกพิษและไม่ควรถู ขยี้ในบริเวณแผลหรือสัมผัสแผลด้วยมือเปล่า เพื่อป้องกันไม่ให้พิษลามไปที่บริเวณอื่น ควรเลี่ยงการใช้น้ำเปล่าเพราะจะไปกระตุ้นให้พิษกระจายทั่วผิวหนังมากขึ้น
- ควรรีบไปพบแพทย์ทันที เพื่อทำการรักษาอย่างถูกวิธีและใช้ยาระงับอาการแทรกซ้อนต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ตามมาได้
คำเตือน: ไม่ควรสัมผัสแมงกระพรุนที่เจอตามชายทะเล เพราะคุณอาจไม่แน่ใจว่าเป็นชนิดใด หากไปจับแมงกระพรุนที่มีพิษอันตรายอาจส่งผลเสียถึงชีวิตได้
ดังนั้น เมื่อต้องลงน้ำทะเลไม่ว่าจะน้ำตื้นใกล้หาดหรือน้ำลึกก็ตาม ควรป้องกันตนเองด้วยการสวมเสื้อผ้าอย่างมิดชิด รวมถึงเตรียมความพร้อม โดยการเช็กสถานพยาบาลใกล้ๆ เตรียมอุปกรณ์ปฐมพยาบาลเบื้องต้นและความรู้เกี่ยวกับแมงกระพรุนไฟ เมื่อถูกพิษของมันโดยไม่ทันตั้งตัวจะช่วยให้ไม่ตื่นตระหนกจนเกินไป โดยจะต้องมีสติและทำการการแก้พิษเบื้องต้นตามคำแนะนำ รวมถึงควรทำประกันสุขภาพที่ครอบคลุมค่ารักษาพยาบาลเมื่อถูกแมงกระพรุนไฟและอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้นได้ในชีวิตประจำวัน โดยสามารถเปรียบแผนประกันสุขภาพกับ Rabbit Care แหล่งรวมบริษัทประกันภัยชั้นนำและแผนประกันสุขภาพที่หลากหลาย ทั้งประกันสุขภาพสำหรับผู้ป่วยใน ผู้ป่วยนอก ประกันโรคร้ายแรง อุบัติเหตุและประกันสุขภาพเด็ก แถมยังมีบริการปรึกษาแพทย์ออนไลน์ผ่านวีดีโอคอลและปรึกษากับทีมแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทาง LINE Official Account อีกด้วยผ่านทางเว็บไซต์ https://rabbitcare.com/health-insuranc